Bạn đã nghe về Fintech? Vậy Fintech là gì và Fintech mang lại những lợi ích như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ tổng quan kiến thức về Fintech để bạn có thêm nhiều thông tin hơn về nó.
Fintech là gì?
Fintech là từ viết tắt của Financial Technology, tức công nghệ tài chính.
Fintech là thuật ngữ chỉ việc áp dụng các công nghệ tiên tiến vào các hoạt động và dịch vụ tài chính, nhằm nâng cao hiệu quả, tiện lợi và phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng và doanh nghiệp.
Fintech bao gồm nhiều lĩnh vực và sản phẩm khác nhau, như ngân hàng số, thanh toán điện tử, cho vay trực tuyến, đầu tư chứng khoán, quản lý tài chính cá nhân, tiền điện tử, công nghệ chuỗi khối,…
Lịch sử và xu hướng phát triển của Fintech
Fintech không phải là một khái niệm mới mà đã có từ rất lâu trong lịch sử. Có thể kể đến một số cột mốc quan trọng của Fintech như sau:
- Năm 1919: Fintech được nhắc đến lần đầu tiên trong cuốn sách “The economic consequences of the peace” của John Maynard Keynes.
- Năm 1950: Thẻ tín dụng được ra đời bởi Diners Club.
- Năm 1967: Máy rút tiền tự động (ATM) được lắp đặt bởi ngân hàng Barclays.
- Năm 1971: Sàn giao dịch chứng khoán điện tử NASDAQ được thành lập.
- Năm 1982: Dịch vụ ngân hàng trực tuyến (online banking) được xuất hiện.
- Những năm 1990: Tài chính điện tử (e-finance) ra đời, giúp người dùng sử dụng các dịch vụ ngân hàng, bảo hiểm, chứng khoán thông qua Internet và World Wide Web (www).
- Đầu năm 2000: Tài chính di động (m-finance) phát triển, cho phép người dùng thanh toán hóa đơn, chuyển tiền thông qua điện thoại di động.
- Năm 2008: Cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu diễn ra, đồng thời tiền điện tử Bitcoin được ra mắt, tạo động lực cho sự kết hợp giữa e-finance và m-finance, tạo nên Fintech hiện đại.
Hiện nay, Fintech đang là một trong những ngành công nghệ phát triển nhanh nhất trên thế giới, với sự tham gia của nhiều công ty khởi nghiệp (startup) và các tập đoàn lớn.
Theo báo cáo của KPMG, tổng số vốn đầu tư vào Fintech trên toàn cầu năm 2020 đạt 105,3 tỷ USD, tăng 14% so với năm 2019.
Các xu hướng Fintech nổi bật
- Tăng cường sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (Machine Learning) để phân tích dữ liệu, tối ưu hóa quy trình, tăng trải nghiệm khách hàng và giảm rủi ro.
- Phát triển các nền tảng thanh toán không tiếp xúc (Contactless Payment) như QR code, NFC hay biometric authentication để đáp ứng nhu cầu an toàn và tiện lợi trong bối cảnh dịch bệnh COVID-19.
- Mở rộng thị trường cho vay ngang hàng (P2P Lending) giúp kết nối trực tiếp giữa người cho vay và người vay, giảm chi phí giao dịch, tăng cơ hội tiếp cận tài chính cho các đối tượng khó vay truyền thống.
- Tăng trưởng của các nền tảng đầu tư chứng khoán trực tuyến, cho phép người dùng mua bán cổ phiếu, quỹ, tiền điện tử,… một cách dễ dàng và tiết kiệm.
- Phổ biến hơn của các ứng dụng quản lý tài chính cá nhân, giúp người dùng theo dõi thu chi, lập kế hoạch ngân sách, tiết kiệm và đầu tư hiệu quả.
- Bùng nổ của các hình thức mua trước trả sau (Buy Now Pay Later – BNPL), cho phép người dùng mua hàng trực tuyến và trả tiền sau một khoảng thời gian nhất định, thường không tính lãi suất hoặc phí giao dịch.
- Tăng cường sử dụng tiền điện tử (Cryptocurrency) và công nghệ chuỗi khối (Blockchain) tạo ra các loại tiền mã hóa mới, các nền tảng giao dịch phi tập trung (Decentralized Exchange – DEX), các ứng dụng phi tập trung (Decentralized Application – DApp),…
Các lĩnh vực và sản phẩm Fintech phổ biến
Fintech bao gồm rất nhiều lĩnh vực và sản phẩm khác nhau, tùy thuộc vào mục đích và đối tượng sử dụng. Dưới đây là một số lĩnh vực và sản phẩm Fintech phổ biến nhất hiện nay:
Ngân hàng số (Digital Banking)
Là hình thức cung cấp các dịch vụ ngân hàng thông qua các nền tảng trực tuyến, như website hay ứng dụng di động thay vì qua các chi nhánh hay máy ATM truyền thống. Ngân hàng số giúp người dùng có thể mở tài khoản, gửi tiết kiệm, chuyển khoản, thanh toán hóa đơn,… một cách nhanh chóng và tiện lợi, bất kể thời gian và địa điểm. Một số ví dụ về ngân hàng số là Timo, Moca, Yolo,…
Thanh toán điện tử (e-payment)
Là hình thức thanh toán bằng các phương tiện điện tử, thường là điện thoại di động, thay vì tiền mặt hay thẻ. Thanh toán điện tử giúp người dùng có thể thanh toán cho các dịch vụ hàng ngày, như mua sắm, ăn uống, di chuyển,… một cách an toàn và tiết kiệm, chỉ cần quét mã QR, chạm NFC, hay nhập số điện thoại. Một số ví dụ về thanh toán điện tử là Momo, ZaloPay, ViettelPay,…
Cho vay trực tuyến (Online Lending)
Là hình thức cho vay tiền thông qua các nền tảng trực tuyến, như website hay ứng dụng di động, thay vì qua các tổ chức tài chính truyền thống, như ngân hàng hay tín dụng nhân dân. Cho vay trực tuyến giúp người dùng có thể vay tiền một cách nhanh chóng và dễ dàng, chỉ cần đăng ký thông tin cá nhân, không cần thế chấp hay chứng minh thu nhập.
Đầu tư chứng khoán trực tuyến (Online Trading)
Là hình thức mua bán cổ phiếu, quỹ, tiền điện tử,… thông qua các nền tảng trực tuyến, như website hay ứng dụng di động, thay vì qua các sàn giao dịch hay nhà môi giới truyền thống. Đầu tư chứng khoán trực tuyến giúp người dùng có thể tham gia thị trường tài chính một cách tiện lợi và tiết kiệm, chỉ cần mở tài khoản, nạp tiền, và đặt lệnh. Một số ví dụ về đầu tư chứng khoán trực tuyến là Fiahub, VNDirect, Binance,…
Quản lý tài chính cá nhân (Personal Finance Management)
Là hình thức giúp người dùng quản lý thu chi, lập kế hoạch ngân sách, tiết kiệm và đầu tư hiệu quả, thông qua các nền tảng trực tuyến, như website hay ứng dụng di động. Quản lý tài chính cá nhân giúp người dùng có thể theo dõi dòng tiền, phân tích thói quen chi tiêu, đặt mục tiêu tiết kiệm, nhận tư vấn đầu tư,… Một số ví dụ về quản lý tài chính cá nhân là Money Lover, Spendee, Finhay,…
Tiền điện tử (Cryptocurrency)
Là loại tiền mã hóavđược tạo ra và giao dịch thông qua các thuật toán mã hóa và công nghệ chuỗi khối. Tiền điện tử có thể được sử dụng để thanh toán, gửi nhận, lưu trữ, đầu tư,… một cách bảo mật và minh bạch, không phụ thuộc vào bất kỳ tổ chức tài chính nào. Một số ví dụ về tiền điện tử là Bitcoin, Ethereum, Tether,…
Công nghệ chuỗi khối (Blockchain)
Là công nghệ lưu trữ và truyền tải dữ liệu dưới dạng các khối được liên kết với nhau bằng mã hóa, tạo thành một cơ sở dữ liệu phân tán, không thể bị thay đổi hay can thiệp bởi bất kỳ bên nào. Công nghệ chuỗi khối có thể được áp dụng vào nhiều lĩnh vực khác nhau, như thanh toán, bảo hiểm, y tế, giáo dục,… để tăng cường tính an toàn, minh bạch và hiệu quả. Một số ví dụ về công nghệ chuỗi khối là Bitcoin, Ethereum, Hyperledger,…
Tổng kết lại
Fintech là một lĩnh vực kết hợp giữa công nghệ và tài chính mang lại nhiều lợi ích cho người dùng và doanh nghiệp như nâng cao hiệu quả, tiện lợi và phù hợp hơn với nhu cầu của khách hàng và doanh nghiệp.
Fintech bao gồm nhiều lĩnh vực và sản phẩm khác nhau, như ngân hàng số, thanh toán điện tử, cho vay trực tuyến, đầu tư chứng khoán, quản lý tài chính cá nhân, tiền điện tử, công nghệ chuỗi khối,…
Hi vọng qua bài viết trên, bạn đã có thông tin để trả lời câu hỏi Fintech là gì và có thêm những kiến thức tổng quát liên quan đến Fintech.
